تعویض روغن خودرو + بهترین زمان تعویض روغن موتور و نکات ضروری

مهم نیست که امروزه خودروها تا چه اندازه پیشرفت کرده‌اند، مهم نیست که پیکان چند دهه قبل سوار می‌شوید یا دنا پلاس توربو اتومات را مالک هستید، مهم این است که هنوز هم حیات موتور، به روغن وابسته است و همان طور که بدن برای زنده ماندن و حرکت به خون نیاز دارد، روغن موتور نیز باید در رگ‌های یک پیشرانه جریان داشته باشد تا ضامن عملکرد صحیح آن باشد.

تعویض روغن خودرو باید به موقع انجام شود تا بتواند به درستی عملیات روانکاری، خنک کنندگی، تمیز کنندگی و حفاظت را اجرایی نماید.
بسیاری از خودروهای مدرن امروزی به گونه‌ای هوشمند طراحی شده‌اند تا در صورت نیاز به تعویض روغن سیگنال ارسال کنند.
برخی دیگر از خودروها به وسیله یک نشانگر اعلام می‌کنند که سطح روغن پایین است یا خیر. اما همچنان بهترین روش بررسی که از دیرباز تا کنون مرسوم بوده و هست، این که خودتان به کمک میله تشخیصی سطح روغن و رنگ آن را بررسی کنید تا مطمئن شوید که زمان تعویض روغن خودرو فرا رسیده است یا خیر.

زمان تعویض روغن خودرو

چه برای خرید اقساطی فیدلیتی اقدام کرده باشید چه یک خودرو قدیمی ایرانی دارید، لازم است بدانید که وقتی روغن موتور کهنه و کدر شود، نیاز به تعویض دارد.
حال این سوال پیش می‌آید که چه عواملی باعث فرسوده شدن یا کدر شدن روغن موتور می‌شود؟!
به طور کلی باید گفت، وقتی روغن در معرض حرارت قرار می‌گیرد یا بین قطعات حرکت می‌کند، طبیعی است که بخشی از آلودگی‌های مسیر را در خود حل کند و به مرور این آلودگی‌ها روی هم انباشت می‌شوند.
ممکن است شما با شرکت در طرح خرید اقساطی سایپا، سالها پیش صاحب یک پراید شده باشید که در پارکینگ خانه قرار داشته و حرکت نکرده است. در این صورت نیز نمی‌توانید ادعا کنید که احتیاجی به تعویض روغن خودرو نیست. زیرا روغن به مرور زمان خراب می‌شود، حتی زمانی که ماشین برای مدت طولانی پارک شده باشد.

چگونه بفهمیم زمان تعویض روغن است؟

پاسخ به این سوال و بسیاری از سوالات دیگر درباره چگونگی نگهداری از خودرو با بررسی دفترچه راهنما خودرو حاصل می‌شود.
برای تعویض روغن خودرو صفر، احتمالا چاره‌ای جز پناه بردن به این دفترچه یا کسب اطلاعاتی از فروشنده نخواهید داشت، اما اگر مدتی است که صاحب خودرو فعلی‌تان هستید، بر اساس تجربیات گذشته یا راهنمایی مکانیک‌های خبره می‌توانید به زمان تعویض روغن خودرو برسید.
برخی خودروها مجهز به سیستم‌های هشدار دهنده هستند. این سیستم‌ها معمولاً بر اساس تعداد کیلومترهایی که یک وسیله نقلیه طی کرده است و میزان سختی رانندگی می‌توانند زمان تعویض روغن را اعلام کنند.
به هر حال اگر در طرح فروش اقساطی شاهین، دنا، تارا، تیبا یا هر خودرو ایرانی و خارجی شرکت کردید یا حتی زمانی که یک ماشین دسته دوم می‌خرید، حتما دفترچه راهنما را چک کنید تا ببینید آیا ماشین جدید شما مجهز به سیستم اعلان و یادآور هست یا نه و اگر دارای این امکان است، چگونه کار می کند.
ممکن است مالک قبلی این یادآور را خاموش کرده باشد، بنابراین مهم است که طریقه کار کردن با آن را یاد بگیرید.

هر چند وقت یکبار باید سطح روغن خودرو را بررسی کرد؟

تعویض روغن خودرو به قدری مهم است که چنانچه به تعویق بیفتد ممکن است خسارات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد. به این ترتیب که سایش و پارگی در قطعات ایجاد کند و در نهایت مانع از عملکرد صحیح موتور شود.
بنابراین چه مالک دیگنیتی هستید چه کوییک معمولی سوار می‌شوید، مکانیک‌های خبره توصیه می‌کنند که سطح روغن خود را حداقل یک‌بار در ماه بررسی کنید.

چگونه سطح روغن خودرو را بررسی کنیم؟

دفترچه راهنمای ماشین خود را بررسی کنید تا ببینید تولیدکننده چه توصیه‌هایی درباره تجهیزات و نکات مراقبت از ماشین ارائه کرده است.
تا شما دانش کافی درباره بررسی سطح روغن نداشته باشید، نمی‌توانید زمان دقیق تعویض روغن خودرو را تعیین کنید.
در نظر داشته باشید که امروزه بسیاری از خودروهای وارداتی، مونتاژی و حتی تولید داخل، فاقد نشانگرهای سنتی هستند و تمام هشدارها را از طریق مانیتور الکترونیکی اعلام می‌کنند.
شما می‌توانید با استفاده از یک میله اندازه‌گیری یطح روغن خودرو را چک کنید.

طریقه استفاده از میله اندازه گیری سطح روغن خودرو

ابتدا باید خودرو خود را در زمینی هموار پارک کنید. موتور ماشین را خاموش کنید و اگر مسافتی طولانی پیموده‌اید، اجازه دهید قدری خنک شود. کاپوت را بالا بزنید و میله اندازه گیری را پیدا کنید. میله اندازه گیری را از موتور بیرون بکشید و روغن را از انتهای آن با یک پارچه تمیز پاک کنید. سپس میله را مجددا فرو کنید و تا انتها فشار دهید.
میله را بیرون بکشید و به سطح روغن روی میله نگاه کنید. میله شما مدرج است و معمولا حداقل و حداکثر با حروف انگلیسی L و Hنشان داده شده است.
اگر سطح روغن بین عبارات قرار گیرد و بیشتر از حداقل باشد، سطح آن خوب است. اما اگر روی گزینه حداقل یا زیر آن قرار دارد زمان تعویض روغن خودرو یا اضافه کردن روغن فرا رسیده است.
اگر روغن اضافه می‌کنید در نظر داشته باشید نباید گزینه‌ای به جز آنچه تا امروز استفاده می‌کردید را اضافه کنید.
اگر با شرکت در طرح فروش اقساطی خودرو به تازگی صاحب ماشین شده‌اید، طبق آنچه در دفترچه خودرو آمده، روغن تهیه کنید.
یادتان باشد شما مجازید تنها نیم لیتر روغن اضافه کنید، اجازه بدهید روغن ته نشین شود، حالا باید مجددا میله را فرو کنید.
اگر به مورد عجیبی برخورد نکردید، میله را سر جای خود بگذارید، کاپوت را ببندید و به مسیر خود ادامه دهید.

با میله اندازه گیری سطح روغن خودرو ممکن است متوجه چه مواردی شویم؟

وقتی شما از میله اندازه گیری استفاده می‌کنید تا بدانید که آیا زمان تعویض روغن خودرو یا اضافه کردن روغن فرا رسیده است یا خیر، ممکن است به مواردی برخورد کنید که تفسیرش را بلد نباشید.

• رنگ شیری روغن موتور

به طور کلی خوب است بدانید که رنگ روغن قدیمی باید قهوه‌ای یا سیاه باشد، اما اگر شیری رنگ بود، یعنی مایع خنک کننده به داخل موتور نشت کرده است.

• ذرات فلزی روی پارچه

اگر پس از پاک کردن میله روی پارچه به ذرات فلزی برخورد کردید، احتمالا موتور ماشین شما دچار آسیب داخلی شده است.

• بالا نرفتن سطح روغن

اگر هر بار که بررسی می‌کنید، سطح روغن افزایش پیدا نمی‌کند، احتمالا جایی نشتی دارید، یا موتور روغن را می‌سوزاند.
همان طور که دیدید، فقط زمان تعویض روغن خودرو مهم نیست، بلکه بررسی سطح روغن نیز بسیار حائز اهمیت است.
از کنار این موارد به سادگی نگذرید، در صورت مشاهده هر یک از این موارد سریعا ماشینتان را به یک تکنسین مجرب بسپارید تا عملیات عیب‌یابی را آغاز کند.

تعویض روغن موتور هر چند کیلومتر؟

پیشترها اینگونه مرسوم بود که هر سه ماه یک بار و پس از طی کردن هر 4827 کیلومتر باید برای تعویض روغن خودرو اقدام میشد.
اینک فواصل تعویض روغن به هر 12 ماه یکبار و هر 16000 کیلومتر تبدیل شده است. باز اگر میخواهید بدانید که تعویض روغن خودرو هر چند کیلومتر منطقی است، باید به سراغ دفترچه راهنما خودرو بروید، زیرا اطلاعات مندرج در آن دقیق‌تر از نظر هر مکانیکی است.
همان قدر که تعویض نکردن روغن مضر است، زیاد تعویض کردن روغن نیز منطقی است.

بهترین روغن برای ماشین شما

پس از پیدا کردن بهترین زمان تعویض روغن، انتخاب بهترین روغن نیز بسیار حائز اهمیت است. در این مورد به خصوص هم، اطلاعات کامل‌تر در دفترچه راهنمای خودرو آمده است.
قبل از اینکه برای تعویض روغن خودرو مراجعه کنید، یقین حاصل کنید که چه نوع روغنی توسط تولید کننده توصیه شده است.
ابدا نباید در انتخاب روغن موتور خلاقیت به خرج داد. هیچکس بهتر از خودروساز نمی‌تواند برای انتخاب روغن، نسخه بپیچد.
اگر توصیه او روغن مصنوعی است که گران‌ترین نوع روغن موتور است، حق ندارید آن را با یک روغن ترکیبی یا معدنی جایگزین کنید.

تعویض روغن خودروهای گاز سوز

موتور در هنگام استفاده از سوخت گاز، حرارت و گرمای بالاتری را تحمل می‌کند به نسبت زمانی که از بنزین استفاده می‌کند.
به همین دلیل در تعویض روغن خودروهای گاز سوز، روغنی به کار می‌رود که بتواند فرمولاسیون خود را حفظ کند و بدون اینکه در در گرمای شدید دچار سوختن و از دست دادن خواص شود، همچنان محافظت از موتور را بر عهده بگیرد.
از طرفی، سوخت گاز آلایندگی کمتری نسبت به بنزین دارد، در نتیجه برای تعویض روغن خودرویی که سوخت آن CNGاست، لازم نیست به دنبال گزینه‌ای باشید که مواد پاک کننده داشته باشد.
البته فراموش نکنید، خودروهای دوگانه سوز، همچنان به خواص پاک کنندگی روغن موتور نیاز دارند.

تعویض روغن خودرو با ساکشن

هر مکانیک، روش خاص خود را برای تعویض کردن روغن کهنه دارد، برخی ساکشن را انتخاب می‌کنند و برخی روش قدیمی و مرسوم باز کردن پیچ کارتل را. شاید تا امروز شما تصمیم‌گیری در این باره را به مکانیک معتمد خود سپرده باشید و در این باره تحقیقی نکرده‌اید که واقعا کدام روش بهترین است؟!
در آموزش تعویض روغن به روش باز کردن پیچ کارتل باید گفت، همان اتفاقی میفتد که انتظار دارید! ماشین را روی چاله تعویض روغنی می‌برید، مکانیک پیچ کارتل زیر موتور را باز می‌کند و روغن کهنه را درون ظرفی تخلیه می‌کند.

این کار مزایا و معایبی دارد که در قالب جدول برای شما آورده‌ایم:

اما در روش تعویض روغن خودرو با ساکشن، مراکزی که مجهز به این دستگاه هستند، یک شلنگ را به دریچه روغن وارد می‌کنند و با ایجاد فشار شدید، روغن مانده را به محفظه شیشه‌ای دستگاه ساکشن هدایت می‌کنند. این روش نیز به سبب مزایا و معایبی که دارد، طرفداران و مخالفانی را با خود همراه کرده است:

تعویض روغن گیربکس

تعویض روغن گیربکس دستی خودرو شما بسیار مهم است و همیشه باید حواستان به آن باشد، اگرچه به طور کلی لازم نیست به اندازه تعداد دفعات تعویض روغن خودرو آن را عوض کنید، اما با توجه به مزایای روغن گیربکس، تازه ماندن آن بسیار مهم است.
روغن گیربکس از گرم شدن بیش از حد که منجر به پاره شدن گیربکس ماشین می‌شود، جلوگیری می‌کند. در واقع از آنجایی که گیربکس‌های دستی به واسطه اصطکاک میان دو فلز کار می‌کنند، باید از روان کننده‌ها استفاده کرد تا این عملیات به درستی انجام شود.

تعویض روغن ترمز

درباره اهمیت روغن موتور و زمان تعویض روغن خودرو گفتیم که این مایع، محرک پیشرانه است و مانند خون در رگهای ماشین جریان دارد، به عبارتی اگر نباشد و اگر تازه نباشد، خودرو نمی‌تواند به خوبی کار کند و شروع به حرکت نماید.
همین موارد را باید درباره روغن ترمز گفت، اگر زمان تعویض روغن ترمز را ندانید و به موقع برای تازه کردن آن اقدام نکنید، یک ترمز درست و حساب شده نخواهید داشت.
اما اگر به دنبال این هستید تا در این بخش از مقاله به این سوال پاسخ دهیم که زمان دقیق تعویض کردن روغن ترمز چه زمانی است، همچنان شما را ارجاع می‌دهیم به دفترچه راهنمای خودرو و توصیه‌های سازنده.

کلام آخر

در این مطلب که به همت تیم تولید محتوای سایا خودرو تهیه و تدوین شد، تلاش کردیم تا نکاتی درباره تعویض روغن خودرو ارائه کنیم.
دانستن این نکات و توجه به آن‌ها کمک می‌کند تا عمر مفید خودرو خود را بالا ببرید و سلامت پیشرانه را تضمین کنید.