مشکلات نوسان دور موتور یکی از مسائلی است که رانندگان بسیاری با آن روبه‌رو می‌شوند. در صورتی که دور موتور به‌طور پیوسته افزایش یا کاهش می‌یابد، لازم است علت آن را شناسایی کرده و برای رفع چینش مشکل اقدامات لازم را به‌عمل بیاوریم.
در صورتی که اهمیت قابل توجه‌ای به این موضوع ندهیم و نوسانات دور موتور زیاد شود، خودرو به لرزش می‌افتد و ممکن است اتفاقات بیشتری هم رخ دهد. بنابراین، رانندگان بهتر است دلیل نوسان دور موتور را شناسایی کنند تا به‌طور ایده‌آل مانع بروز این مشکل شوند. در ادامه، ما به بررسی سنسور دور موتور می‌پردازیم و با ۱۰ دلیل احتمالی نوسان دور موتور آشنا خواهیم شد.
دور موتور چیست؟
دور موتور یا RPM (Revolutions Per Minute)، نشانگر تعداد چرخش‌های موتور در یک دقیقه است. با کاهش سرعت خودرو، لاستیک‌ها با سرعت مشخصی شروع به چرخش می‌کنند و میتوانید RPM را از سرعت سنج خودرو مشاهده کنید.
در خودروهای دارای گیربکس دستی، عدد RPM بسیار مهم است. اما در خودروهای با گیربکس اتوماتیک، این عدد اهمیت کمتری دارد؛ زیرا خودرو به طور خودکار تعداد دورها و گیربکس را بر اساس آن تنظیم می‌کند. RPM یکی از مهمترین عوامل اندازه‌گیری عملکرد موتور خودرو است و ارتباط مستقیمی با سرعت و قدرت خودرو دارد. هر چقدر دورهای موتور بیشتر باشد، سرعت خودرو نیز بیشتر است. وقتی راننده پدال گاز را بیشتر فشار می‌دهد، تعداد دور موتور افزایش پیدا کرده و سرعت خودرو افزایش می‌یابد.
در صورتی که قصد استقاده از شرایط فروش اقساطی خودرو را دارید، مجموعه سایا خودرو میتواند به شما کمک کند. کافیست با مشاوران این مجموعه تماس بگیرید.
سنسور دور موتور و علائم خرابی آن
سنسور نوسان دور موتور یکی از اجزای حیاتی در خودرو است و در صورت خرابی، باعث عدم روشن شدن ماشین میشود. لذا این قطعه باید به صورت دورهای بررسی و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض شود. خرابی سنسور دور موتور ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد؛ مانند کثیفی یا تجمع براده در اطراف موتور. در این صورت، با تمیز کردن، مشکل قابل رفع است. اما در صورتی که خرابی سنسور دور موتور به دلایل دیگری باشد، بهتر است تا از یک تعمیرکار متخصص کمک بگیرید. بعضی از نشانه‌های خرابی سنسور دور موتور که ممکن است ظاهر شوند، عبارتند از:
- عدم کارکرد درست دورسنج.
- نمایش نادرست دور موتور.
- خاموش شدن ناگهانی ماشین.
- روشن نشدن خودرو در زمان استارت زدن.
- ایجاد کات آف پیش از بالا بردن دور موتور.
نشتی وکیوم موتور
در صورتی که دور موتور در زمان شتاب‌گیری نوسان داشته باشد، ممکن است مشکل به خاطر نشتی وکیوم موتور باشد. این مشکل وقتی اتفاق می‌افتد که جریان هوا در منیفولد ورودی یا سیستم اگزوز قطع شده باشد. از نشانه‌های نشتی وکیوم می‌توان به روشن شدن چراغ موتور، اتلاف برق، کارآیی پایین‌تر سوخت، صدای خش‌خش و عدم عملکرد خودرو اشاره کرد. بنابراین، اگر این علائم را تجربه کرده‌اید، حتماً باید وضعیت وکیوم موتور را بررسی کنید تا از نوسان دور موتور جلوگیری شود.
فرسوده شدن شمع‌ها
شمع‌ها، به عنوان یکی از قطعات مصرفی، به مرور زمان فرسوده می‌شوند و نیاز به تعویض دارند. وقتی شمع‌های خودرو فرسوده شوند، قادر نیستند که اشتعال سوخت در پیستون را به درستی انجام دهند. این مساله میتواند باعث افت نیروی موتور و لرزش خودرو شود. در نتیجه، جزئیاتی مانند تعویض به موقع شمع‌ها، که علت نوسان دور موتور است، میتواند در برطرف کردن مشکلات کمک کند. شما میتوانید اطلاعات کامل‌تر را از مرکز فروش خودرو یعنی سایا خودرو دریافت کنید.
جهت آشنایی با شرایط فروش اقساطی دنا پلاس کلیک کنید.
خرابی سنسور میل بادامک
یکی از دلایل احتمالی برای نوسان دور موتور خودرو میتواند خرابی سنسور میل بادامک باشد. سنسور میل بادامک (CPS) مسئول ردیابی سرعت و موقعیت میل لنگ در حال چرخش است. اگر این سنسور به درستی عمل نکند، دور موتور ممکن است تغییر کند و نوسان داشته باشد؛ به این دلیل است که در این شرایط، اطلاعات دقیقی در مورد موقعیت میل لنگ دریافت نمی‌شود.
خرابی سنسور دریچه گاز
خرابی سنسور دریچه گاز به دلیل عدم دریافت دقیق تغییرات در میزان باز شدن دریچه گاز میتواند علت بالا پایین شدن دور موتور باشد. این مسئله میتواند تغییرات ناگهانی در مواد سوختی و هوا را به موتور ارسال کند و دلیل نوسان دور موتور باشد.
از جمله علائم خرابی سنسور دریچه گاز می‌توان به نوسان دور موتور، افت بازدهی موتور، خاموش شدن ناگهانی موتور در حال حرکت، دشواری در شتاب‌دهی و افت توان موتور اشاره کرد. در صورت تجربه این علائم، می‌توان به سرویس دهنده خودرو مراجعه کرده و سنسور دریچه گاز را بررسی و تعویض کرد.
به هر حال، خطرناک بودن این مشکل مربوط به حداکثر نوسان موتور است که ممکن است موجب عدم کنترل خودرو و سرنشینان شود. بهتر است در صورت تجربه این علائم، از رانندگی خودداری کرده و ماشین خود را تا سرویس دهنده مربوطه رسانده تا مشکل را برطرف کنند.
آیا در رابطه با گاز خوردن ماشین اطلاعاتی دارید؟ جهت کسب اطلاعات بیشتر بر روی لینک کلیک کنید.
تمیز نبودن انژکتورهای سوخت
تا مدتی بعد از استفاده، انژکتورهای سوخت ممکن است با خاک و آلودگی‌ها در سوخت مسدود شوند. این موضوع میتواند منجر به لرزش خودرو در زمان شتاب‌گیری و کاهش قدرت آن شود. علاوه بر این، خودرو نمی‌تواند کارایی مناسبی را ارائه دهد و مصرف سوخت آن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
خرابی سنسور سرعت خودرو
سنسور سرعت خودرو ممکن است به دلایل مختلفی مانند تصادف یا آسیب محیطی خراب شود. در صورت خرابی این سنسور، باید آن را به طور کامل تعویض کرد تا دقت در اندازه‌گیری سرعت حفظ شود و این موضوع به نوسان دور موتور نیز اثر می‌گذارد.
آلودگی فیلترها
فیلتر هوا و سایر فیلترهای خودرو وظیفه جذب آلودگی‌ها و مواد آلاینده را برعهده دارند و باید هوای تمیزی را وارد موتور کنند. اگر آلودگی‌ها به حدی بیش از حد طبیعی افزایش یابند، ممکن است فیلترها مسدود شوند. این موضوع باعث کاهش جریان هوا به موتور و نوسان موتور در زمان رانندگی میشود و در نتیجه مصرف سوخت افزایش می‌یابد.
در صورتی که قصد استقاده از شرایط فروش اقساطی ایران خودرو را دارید، کارشناسان ما شما را راهنمایی می‌کنند.
نشتی مایع گیربکس
مشکلات در سیستم انتقال قدرت خودرو بر نوسان موتور هم تأثیر می‌گذارد. اگر مایع گیربکس نشت کند، خودرو در دورهای بالا میتواند لغزش پیدا کند و این مشکل ممکن است هزینه زیادی برای تعمیر گیربکس به همراه داشته باشد.
خرابی کنترل هوای دور آرام
علت بالا پایین شدن دور موتور در زمان شتاب‌گیری ممکن است ناشی از تعدادی مشکل در شیر کنترل هوای دور آرام باشد. دریچه کنترل هوای دور آرام بر روی بدنه دریچه‌ی گاز موتور نصب است و اگر خراب شود، ممکن است ارتباط بین IAC و ECU مختل شود و نوسانات دور موتور را به وجود آورد.
خرابی باتری و دینام
علاوه بر موارد ذکر شده، خرابی دینام و باتری خودرو نیز میتواند باعث نوسانات دور موتور شود. بنابراین، این اجزا باید به صورت دورهای بررسی و در صورت لزوم تعمیر یا تعویض شوند.
راه هایی برای جلوگیری از نوسان دور موتور
در ادامه به‌صورت کامل و مفصل به بررسی راه‌های جلوگیری از نوسان دور موتور خودرو می‌پردازیم. این نوسانات که معمولاً به صورت لرزش یا تغییر ناگهانی در دور موتور دیده می‌شوند، می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات فنی باشند و در صورت بی‌توجهی، به آسیب‌های جدی‌تر در موتور منجر شوند.
|
عامل ایجاد نوسان |
توضیح مشکل |
راه حل پیشنهادی |
|
آلودگی دریچه گاز |
انباشته شدن کربن و چربی عملکرد دریچه را مختل می‌کند |
تمیزکاری با اسپری مخصوص یا مراجعه به مکانیک |
|
فرسودگی یا خرابی شمع‌ها |
احتراق ناقص در سیلندرها باعث لرزش میشود |
تعویض شمع‌ها با نمونه اصلی و استاندارد |
|
خرابی سنسور TPS |
ارسال سیگنال اشتباه به ECU باعث نوسان دور موتور میشود |
تست و تعویض سنسور با دستگاه دیاگ |
|
اختلال در سیستم سوخت‌رسانی |
پاشش نامنظم سوخت عملکرد موتور را دچار مشکل می‌کند |
سرویس انژکتورها و استفاده از شوینده مناسب |
|
خطای نرم‌افزاری در ECU |
تنظیمات اشتباه باعث عملکرد ناهماهنگ موتور میشود |
ریست یا آپدیت ECU توسط تعمیرکار تخصصی |
بررسی و تمیز کردن دریچه گاز
یکی از رایج‌ترین دلایل کاهش عملکرد موتور و علت نوسان دور موتور در حالت درجا، آلودگی و گرفتگی دریچه گاز است. این قطعه حیاتی، وظیفه کنترل میزان هوای ورودی به موتور را بر عهده دارد. با گذشت زمان، رسوبات کربنی و چربی حاصل از احتراق در اطراف دریچه گاز تجمع پیدا می‌کند که میتواند عملکرد دقیق این بخش و همچنین سنسورهای مرتبط را مختل کند.
نتیجه این آلودگی، ناتوانی موتور در تنظیم دقیق نسبت هوا به سوخت و در نهایت نوسانات محسوس در دور موتور است. بنابراین، اگر به دنبال علت های نوسان دور موتور خودروی خود هستید، بررسی و تمیز کردن دریچه گاز باید جزو اولین اقدامات شما باشد. این کار میتواند به‌وسیله اسپری‌های مخصوص تمیزکننده دریچه گاز و یا توسط مکانیک ماهر انجام شود و تأثیر قابل توجهی در بهبود عملکرد موتور و تثبیت دور آن داشته باشد.
بررسی و تعویض شمع‌ها
شمع‌های موتور وظیفه جرقه‌زنی برای احتراق سوخت را دارند. اگر یکی از آن‌ها درست عمل نکند، عملکرد موتور مختل شده و نوسان دور موتور رخ می‌دهد. شمع‌های فرسوده یا ناسازگار با نوع موتور باعث می‌شوند که احتراق در یکی از سیلندرها ناقص صورت گیرد. این موضوع با ایجاد لرزش و نوسان در دور موتور همراه است. بررسی وضعیت شمع‌ها و تعویض به‌موقع آن‌ها با نمونه‌های استاندارد و اصلی، میتواند به بهبود کارکرد موتور کمک قابل توجهی کند.
بررسی سنسور موقعیت دریچه گاز (TPS)
سنسور TPS داده‌های مربوط به وضعیت دریچه گاز را به ECU (کامپیوتر خودرو) منتقل می‌کند و نقش مهمی در تنظیم دور موتور دارد. اگر سنسور TPS دچار خرابی یا کالیبره نبودن شود، سیگنال‌های اشتباه به ECU می‌فرستد و این موضوع باعث میشود تا موتور به اشتباه واکنش نشان دهد. این وضعیت به نوسانات پی‌در‌پی در دور موتور منتهی خواهد شد. تست کردن این سنسور با دستگاه دیاگ و در صورت نیاز، تعویض آن، راه‌حلی موثر برای جلوگیری از نوسان دور موتور است.
تنظیم و بررسی سیستم سوخت‌رسانی
یکی از اصلی‌ترین دلیل نوسان دور موتور در حالت درجا، عملکرد نامنظم پمپ بنزین یا گرفتگی در انژکتورهاست. این مشکلات باعث می‌شوند سوخت به‌صورت ناپیوسته یا ناکافی به موتور برسد. در چنین شرایطی، موتور یا سوخت کافی برای احتراق کامل دریافت نمی‌کند یا بالعکس، سوخت اضافی وارد آن میشود. نتیجه‌ی این اختلال، تغییرات ناگهانی و غیرمنتظره در دور موتور است. برای رفع این مشکل، استفاده از شوینده‌های انژکتور یا انجام سرویس کامل سیستم سوخت‌رسانی توصیه میشود تا عملکرد موتور به حالت پایدار و عادی بازگردد.
بروزرسانی یا ریست ECU
گاهی اوقات علت بالا پایین شدن دور موتور در حالت درجا، خطاهای نرم‌افزاری در ECU یا تغییرات ناهماهنگ در تنظیمات آن است. ECU به‌عنوان مغز الکترونیکی خودرو، وظیفه کنترل بسیاری از بخش‌های موتور را بر عهده دارد. در برخی موارد، با ریست یا بروزرسانی ECU، تنظیمات به حالت اولیه بازمی‌گردند و نوسانات دور موتور برطرف می‌شوند. این کار معمولاً توسط دیاگ تخصصی در تعمیرگاه انجام میشود.
نوسان دور موتور ممکن است در نگاه اول مشکل بزرگی به نظر نرسد؛ اما بی‌توجهی به آن میتواند هزینه‌های سنگینی به‌دنبال داشته باشد. با نگهداری منظم خودرو، بررسی دورهای اجزای حیاتی موتور و مراجعه به تعمیرگاه‌های معتبر در صورت مشاهده علائم، می‌توان این مشکل را به‌سادگی کنترل یا برطرف کرد. همیشه پیشگیری، کم‌هزینه‌تر و مطمئن‌تر از تعمیر است.
راه‌حل‌هایی برای رفع مشکل نوسان دور موتور خودرو
نوسان دور موتور یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از رانندگان با آن مواجه می‌شوند و ممکن است نشانه‌ای از نقص در عملکرد برخی قطعات خودرو باشد. این مشکل میتواند هم در حالت درجا و هم هنگام حرکت اتفاق بیفتد و اگر به موقع رفع نشود، به خرابی‌های پرهزینه‌تری منجر خواهد شد. در ادامه، به معرفی مهمترین راه‌حل‌ها برای رفع این مشکل می‌پردازیم و برای هر کدام توضیحی مختصر اما کاربردی ارائه می‌دهیم:
بررسی و تمیز کردن استپر موتور (Idle Air Control Valve)
بررسی و تمیز کردن استپر موتور یکی از اولین اقداماتی است که باید در مواجهه با نوسان دور موتور انجام داد. استپر موتور قطعه‌ای حیاتی برای تنظیم میزان هوای ورودی به موتور در زمان توقف خودرو است. با گذشت زمان، تجمع دوده، چربی و آلودگی در این قطعه، عملکرد صحیح آن را مختل می‌کند. در نتیجه، استپر نمی‌تواند به‌درستی باز و بسته شود که این موضوع مستقیماً باعث نوسان دور موتور در حالت درجا میشود. برای رفع این مشکل، کافی بوده استپر موتور را باز کرده و با استفاده از اسپری‌های مخصوص، آن را به‌طور کامل تمیز کنید. در صورتی که قطعه آسیب دیده باشد، تعویض آن نیز راه‌حل مؤثری است. در اکثر مواقع، با انجام این کار ساده، مشکل نوسان دور موتور به‌طور کامل برطرف خواهد شد.
تعویض فیلتر هوا
فیلتر هوای کثیف باعث کاهش میزان هوای ورودی به موتور شده و در نتیجه مخلوط هوا و سوخت به‌درستی تنظیم نمی‌شود. این عدم تعادل میتواند دور موتور را دچار نوسان کند. تعویض فیلتر هوا با نوع استاندارد و باکیفیت، یکی از ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه‌حل‌هاست.
بررسی سنسور اکسیژن (O2 Sensor)
سنسور اکسیژن با آنالیز گازهای خروجی، اطلاعات لازم برای تنظیم دقیق نسبت هوا به سوخت را به ECU ارسال می‌کند. اگر این سنسور عملکرد درستی نداشته باشد، مخلوط سوخت به‌درستی تنظیم نشده و موتور دچار نوسان دور موتور در حالت درجا میشود. این اختلال میتواند باعث افزایش مصرف سوخت و کاهش بازدهی موتور گردد. بررسی خطاهای ثبت‌شده در ECU و تعویض سنسور در صورت خرابی، راه‌حل مؤثری برای رفع این مشکل است.
بررسی نشتی هوا در منیفولد ورودی یا شیلنگ‌ها
نشتی هوا بین فیلتر هوا تا منیفولد ورودی باعث ورود هوای اضافی به موتور میشود که در اندازه‌گیری سنسورها اختلال ایجاد می‌کند. این نشتی معمولاً به شکل نوسان دور موتور یا افزایش مصرف سوخت ظاهر میشود. بررسی شیلنگ‌ها و اتصالات و تعویض قطعات معیوب، این مشکل را حل می‌کند.
بررسی پمپ بنزین و رگلاتور فشار سوخت
یکی از اصلی‌ترین مواردی که باید هنگام بررسی علت نوسان دور موتور در حالت درجا به آن توجه شود، وضعیت پمپ بنزین، فیلتر سوخت و رگلاتور فشار است. در صورتی که فشار سوخت به موتور ناپایدار باشد، تزریق سوخت با اختلال مواجه شده و موتور در حالت درجا دچار کاهش یا افزایش ناگهانی سوخت می‌گردد؛ این موضوع مستقیماً منجر به نوسان دور موتور میشود. بنابراین لازم است عملکرد این سه قطعه به دقت بررسی شود تا از پایداری در فرآیند سوخت‌رسانی اطمینان حاصل گردد. در صورت مشاهده هرگونه خرابی یا افت عملکرد، تعویض پمپ بنزین، فیلتر یا رگلاتور فشار امری ضروری خواهد بود.
نوسان دور موتور ممکن است از مشکلات کوچک و قابل‌حل مانند کثیفی سنسورها تا ایرادات جدی‌تری مانند نقص در سیستم سوخت‌رسانی نشأت بگیرد. تشخیص به‌موقع و بررسی منظم خودرو توسط تعمیرکار متخصص، نه تنها این مشکل را برطرف می‌کند بلکه از هزینه‌های سنگین‌تر در آینده جلوگیری خواهد کرد. همیشه به علائم هشداردهنده خودرو توجه داشته باشید تا سلامت فنی آن حفظ شود.
سخن پایانی
در این مقاله، با 10 علت نوسان دور موتور خودرو آشنا شدیم. همانطور که مشاهده می‌کنید، علل متعددی میتواند باعث نوسانات دور موتور خودرو شود. در این زمینه، به مشکل در شیر کنترل هوای دور آرام، نشتی وکیوم، فرسودگی شمع‌ها، خرابی سنسور دریچه گاز، کثیف بودن انژکتورهای سوخت، کثیف شدن فیلتر هوا، خرابی سنسور میل بادامک، خرابی سرعت‌سنج، نشتی مایع گیربکس، مشکلات مرتبط با تسمه تایم و خرابی باتری یا دینام خودرو اشاره شد. سایا خودرو به عنوان برترین مرکز فروش اقساطی کرمان موتور، به شما در خرید خودرو با مناسب‌ترین قیمت کمک می‌کند.
سوالات متداول
چرا در هنگام پارک کردن، دور موتور خودرو نوسان می‌کند؟
دلایل متعددی، مانند تلف شدن فیلتر هوا، عدم عملکرد صحیح دریچه کنترل هوا یا گرفتگی فیلتر بنزین میتواند به نوسانات دور موتور خودرو منجر شود. این نوسان‌ها ممکن است در هنگام پارک کردن بالا و پایین بروند.
آیا رانندگی با نوسانات دور موتور مشکل ساز است؟
اگر دور موتور خودرو به دلیل مشکلی کوچک در نوسان است، میتوانید به رانندگی ادامه دهید. اما اگر نوسانات دور موتور ناشی از مشکل مهمی باشد، ممکن است باعث آسیب بیشتر به خودرو شود و ایمنی راننده را به خطر بیندازد.
آیا باتری ضعیف میتواند نوسانات دور موتور را تحریک کند؟
بله، باتری ضعیف میتواند در نوسانات دور موتور تأثیرگذار باشد، زیرا ممکن است دینام خودرو دچار مشکل شود که باعث نوسانات دور موتور میشود.
مهم ترین نکته در پیشگیری از نوسانات دور موتور خودرو چیست؟
انجام سرویس دورهای خودرو مهمترین کار برای جلوگیری از ایجاد نوسانات دور موتور است.
آیا خرابی باتری و دینام در نوسانات دور موتور نقش دارند؟
نوسانات دور موتور از نتیجه مشکلات در سیستم برق خودرو است. باتری ضعیف میتواند باعث عدم تامین کافی برق برای موتور شود و باعث نوسانات دور موتور را شود. همچنین، دینام معیوب نیز ممکن است نتواند برق کافی را تامین کند و نوسانات دور موتور را ایجاد کند.
علت اصلی نوسان دور موتور چیست؟
نوسان دور موتور معمولاً به دلیل اختلال در سیستم ورودی هوا، سیستم سوخت‌رسانی، یا سنسورهای الکترونیکی خودرو مانند سنسور دریچه گاز یا سنسور مپ رخ می‌دهد.
چرا هنگام سرد بودن خودرو دور موتور بالا و پایین میشود؟
در زمان سرد بودن، ECU برای گرم شدن سریعتر موتور، دور موتور را بالا نگه میدارد. اگر این حالت با نوسان همراه باشد، ممکن است دریچه گاز، سنسور دما یا سیستم سوخت دچار مشکل باشد.
علت بالا پایین شدن دور موتور پژو چیست؟
در خودروهای پژو، نوسان دور موتور معمولاً به دلیل خرابی سنسور دریچه گاز، سنسور مپ (MAP)، یا نشتی هوا در منیفولد ورودی اتفاق می‌افتد.
علت نوسان دور موتور پژو 405 چیست؟
در پژو ۴۰۵، این مشکل ناشی از مشکلاتی مثل خرابی استپر موتور، سنسور اکسیژن یا انژکتورها است. بررسی دیاگ میتواند علت دقیق را مشخص کند.
