سیستم ترمز یکی از مهم ترین بخش‌های هر خودرویی است که کوچک‌ترین ایراد آن هم ممکن است خطرات بزرگی به بار بیاورد. قطعات این سیستم نوعا مصرفی هستند و طبیعی است که بعد از مدتی تعویض لنت جلو و عقب ماشین در دستور کار قرار بگیرد.
اما عوض کردن لنت خودرو چه نکاتی مهمی در بر دارد و چگونه باید نسبت به آن اقدام کرد؟ ما در این مقاله از مجله سایا مهم ترین مسائل درباره تعویض لنت را جمع آوری کردیم تا با اطلاعاتی کافی به سراغ این کار بروید.
لنت ترمز چیست و چگونه عمل می‌کند؟
پیش از آنکه بخواهیم درباره شیوه تعویض لنت جلو و عقب ماشین بحث کنیم، لازم است اطلاعات جامعی درباره لنت ترمز و شیوه عملکرد آن بدست آوریم.
حتما می‌دانید که لنت ترمز یکی از مهم‌ترین قطعات مربوط به سیستم ترمز است که نقش بسزایی در متوقف کردن خودرو دارد. تفاوتی ندارد چه یک خودروی ایرانی مثل ساینا s سوار شده باشید یا از طریق سایا خودرو خرید اقساطی یک ماشین خارجی را تجربه کرده باشید، باید نسبت به عملکرد لنت‌های ترمز اطمینان کامل را داشته باشید.
یک جفت لنت ترمز، در کنار یک دیسک و کالیپر ترمز سیستم ترمز خودرو در یک چرخ را تشکیل می‌دهند. لنت‌ها در دو طرف دیسک قرار می‌گیرند و در کالیپر نصب می‌شوند.
فرقی نمیکند که اقدام به خرید اقساطی جک S5 کرده‌اید یا صاحب پراید هستید، هنگامی که پای خود را روی پدال ترمز فشار می‌دهید، با فشار مایع هیدرولیک موجود در کالیپر لنت‌ها که در دو طرف دیسک قرار گرفته‌اند، به دیسک که در حال چرخیدن است فشار می‌آورید. در نتیجه این اصطکاک، رفته رفته سرعت خودرو کاهش یافته و در نهایت متوقف می‌شود.
حال تصور کنید در هر بار رانندگی این اقدام چندبار رخ می‌دهد؟ پس طبیعی است که پس از مدتی قطعه مصرفی سیستم شما از بین رفته و سراغ تعویض لنت جلو و عقب ماشین بروید.
هر لنت ترمز چقدر عمر می‌کند؟
درباره سیستم ترمز ماشین و از جمله آن لنت نمی‌توان به طور دقیق گفت که چقدر عمر می‌کند. این موضوع به عوامل متعددی بستگی دارد که در ادامه آمده است.
- نخست، رانندگی استایل یا سبک رانندگی
- دوم، شرایط جاده از نظر کفی یا شیب دار بودن
- سوم، وزن خودرو
- چهارم، مدل ماشین و کیفیت لنت
طبیعی است رانندگانی که به طور مکرر از ترمز استفاده می‌کنند، سریعتر به تعویض لنت جلو و عقب ماشین نیاز داشته باشند و در مقابل آن دسته از افرادی که یک شیوه حرفه‌ای در رانندگی را در پیش گرفته و همیشه تلاش دارند حتی المقدور با کم و زیاد کردن فشار روی گاز سرعت ماشین را تنظیم کنند، دیرتر سراغ تعویض لنت بروند.
از سوی دیگر اتومبیلی که در یک منطقه کویری در تردد است با خودرویی که هر روز پیچ و خم‌های گردنه کوهستان را می‌پیماید از نظر زمان تعویض لنت یکسان نخواهند بود. چه برای خرید اقساطی دنا پلاس توربو اتومات اقدام کرده باشید چه صاحب کوییک باشید، وقتی شما در جاده‌ای پر از سرازیری و سربالایی تردد دارید، طبیعتا بیشتر پدال ترمز را فشار می‌دهید و در پی آن سریعتر نیاز به تعویض لنت دارید.
البته باید به این نکته هم توجه داشت که خودرویی که برای ترددهای شهری استفاده می‌شود، بخاطر برخورد با چراغ‌های راهنمایی و دوربرگردان‌ها بیشتر متوقف می‌شود و راننده بیشتر ترمز می گیرد و در مقابل خودرویی که اکثرا در بزرگراه‌ها و جاده‌ها طی طریق می‌کند کمتر ترمز می‌گیرد و لنت ترمز آن بیشتر عمر می‌کند.
در خصوص عمر لنت ترمز عامل مهم دیگر وزن خودرو است. طبیعی است یک خودروی سبک در قیاس با ماشینی غول پیکر که صندوق عقب آن هم پر است سریعتر متوقف می‌شود و برای کاهش سرعت به نیروی کمتر برای ترمز نیاز دارد. چنین خودروهایی دیرتر سراغ تعویض لنت جلو و عقب ماشین می‌روند. شایان ذکر است موارد ذکر شده در این رابطه را باید حتما هنگام تعویض لنت ترمز مدنظر خود قرارداد.
انواع لنت ترمز
مثل دیسک ترمز که انواع و اقسام مختلفی دارد، لنت‌های ترمز هم از جنس‌های گوناگونی تولید شده‌اند. در ادامه شرحی از اسامی و ویژگی‌های انواع لنت ترمز خودرو آمده است.
- دسته اول لنت‌های ترمز ارگانیک هستند. این دسته از لنت‌ها غالبا قیمت اندکی دارند و در مقابل عمر کوتاهی هم دارند. به قولی که هرچقدر پول بدهی آش می‌خوری!
- دسته دوم مربوط به لنت‌های فلزی است. این دسته از لنت‌ها استحکام بهتر و عمر بیشتری در قیاس با لنت‌های ارگانیک دارند اما اشکال آنها این است که فرآیند ترمز در آنها با سروصدا همراه است.
- دسته سوم مربوط به لنت‌های نیمه فلزی است. در تولید این دسته از لنت‌ها از ذرات ذوب شده فلزاتی مثل مس و سرب در کنار برخی دیگر از فلزات استفاده شده است. طول عمر این محصولات مناسب بوده و البته فرآیند ترمزگیری هم در آنها به خوبی انجام می‌شود، اما اشکال کار اینجاست که استفاده از چنین لنت‌هایی در طول زمان منجر به آسیب دیدن دیسک ترمز خواهد شد.
- دسته چهارم مربوط به لنت‌های سرامیکی است. اگر قصد تعویض لنت جلو و عقب ماشین خود را دارید بهتر است بدانید بهترین گزینه استفاده از لنت‌های سرامیکی است. این نوع از لنت‌ها نسبت به سایر لنت‌ها دوام بیشتری دارند و از مقاومت بیشتر در برابر سایش و استحکام بهتری برخودار هستند. تنها اشکال آنها گرانبها بودن‌شان است!
حال که دانستیم انواع لنت ترمز چیست، به سراغ اطلاعات مفید در رابطه با تعویض لنت عقب و جلو ماشین می رویم.
بعد از چند کیلومتر باید لنت ترمز را عوض کرد؟
مشابه مدت زمان استفاده از لنت ترمز، درخصوص مسافت قابل استفاده برای هر لنت نیز عوامل متعددی دخیل هستند. هرچه تردد بیشتر، استفاده از ترمز بیشتر و عمر لنت کوتاه‌تر خواهد بود.
اما ذکر این نکته لازم است که معمولا لنت‌های جلو سریعتر از لنت‌های عقب نیاز به تعویض دارند، چرا که برای توقف خودرو چرخ‌های جلو فشار بیشتری تحمل می‌کنند.
چه زمانی لنت خودرو نیاز به تعویض دارد؟
حال نوبت به بررسی اطلاعات در رابطه با تعویض لنت خودرو می رسیم. خیلی از ما وقتی می‌خواهیم خودرویی خریداری کنیم، با وسواس زیاد به تحقیق و جستجو می‌پردازیم. انواع طرح‌های فروش اقساطی خودرو را چک می‌کنیم و مدام در پی راهی برای خرید اقتصادی خودرویی مناسب هستیم. اما در هنگام استفاده از اتومبیل نسبت به شرایط نگهداری مناسب آن غافل هستیم.
زمان تعویض لنت جلو و عقب ماشین معمولا با نشانه‌هایی همراه است که قصد داریم در این بخش از مقاله به آنها اشاره کنیم. هرچند که در خودروهای امروزی سنسور سایش تعبیه شده و هنگامی که سطح لنت جلو و یا عقب از حد معینی پایین تر بیاید، به راننده هشدار می‌دهد.
۱. چراغ هشدار
مشخص ترین نشانه برای فرا رسیدن زمان تعویض لنت، چراغ هشدار است. همانطور که در بخش قبلی ذکر شد امروزه بسیاری از خودروها مجهز به سنسور تشخیص سطح لنت ترمز هستند و چنانچه لنت خودرو فرسوده شده باشد، چراغ هشدار مربوط به لنت به راننده زمان تعویض لنت را اعلام می‌کند. شایان ذکر است که این چراغ مربوط به تعویض لنت جلو و عقب خودرو است.
۲. صدای سوت یا جیغ هنگام ترمز
اما متاسفانه در بسیاری از خودروهای ایرانی چراغ هشدار لنت وجود ندارد و اگر دنبال راهی برای رسیدن به طرح فروش اقساطی ایران خودرو و سایپا هستید باید بدانید اکثر خودروهای این شرکت‌ها چنین چراغی ندارند.
پس باید سراغ دیگر نشانه‌ها بروید تا متوجه شوید زمان تعویض لنت جلو و عقب ماشین فرا رسیده است.
اگر هنگام فشردن پدال ترمز با صدایی شبیه سوت یا جیغ شنیدید احتمال زیاد لنت ترمز خودروی شما مستهلک شده و نیاز به تعویض دارد و یا دست‌کم لنت‌های فعلی نیاز به بررسی دارند.
البته اگر این صدا به صدایی شبیه خراشیدن رسیده، بهتر است بیخیال رانندگی با خودرو شوید تا زمانی که لنت آن و کلا سیستم ترمز خودرو توسط یک کارشناس و مکانیک حرفه‌ای مورد بازرسی قرار بگیرد.
۳. مشاهده چشمی
گاهی ممکن است بسته به شکل چرخ و مدل رینگ استفاده شده در خودرو بتوانید سیستم ترمز را مشاهده کنید و از این راه نسبت به فرسودگی لنت بررسی داشته باشید.
اگر موفق به دیدن لنت جلویی شدید باید در نظر بگیرید که لنت مناسب باید حداقل ۳ میلی‌متر ضخامت داشته باشد. چنانچه لنت بیرونی مورد مشاهده نازک‌تر از این باشد باید به فکر تعویض لنت باشید.
البته این نوع از چک کردن لنت بیشتر در سرویس‌های دوره‌ای در نمایندگی‌ها و گاراژهای مکانیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، لذا مراجعه به مجموعه‌ای با وجدان کاری بالا و مسولیت پذیر بسیار مهم و حائز اهمیت است.
۴. کشیدن خودرو به یک طرف
ممکن است هنگام ترمز گرفتن احساس کنید ماشین شما به سمت چپ یا راست کشیده می‌شود. این اتفاق هم می‌تواند نشانه‌ای باشد برای فرا رسیدن زمان تعویض لنت جلو و عقب ماشین.
درباره این اتفاق هم باید گفت که سایش ناهموار لنت روی دیسک منجر به عدم تعادل فرآیند ترمز می‌شود و نشانه‌ای است برای مشکل در تجهیزات مربوط به ترمز.
توصیه‌هایی برای افزایش عمر لنت ترمز
نوسانات بازار خودرو باعث افزایش عجیب و غیرمنطقی قیمت خودرو شده است. از سوی دیگر تقاضا برای خرید اقساطی خودرو نیز افزایش یافته است. این موارد منجر به افزایش قیمت لوازم یدکی خودرو نیز شده است. پس طبیعی است که هر راننده‌ای در پی راه‌هایی برای افزایش طول عمر قطعات مصرفی خودرو برود تا به عنوان مثال دیرتر سراغ تعویض لنت جلو و عقب ماشین برود. ما در اینجا راهکارهایی را برای افزایش عمر لنت ترمز ارائه کرده‌ایم.
– از ترمز ناگهانی پرهیز کنید. سعی کنید طوری رانندگی کنید که نسبت به ترافیک آگاهی داشته و خودرو را به وسیله‌های ترمزهایی تدریجی و سبک متوقف کنید.
– از رانندگی با سرعت بالا اجتناب کنید. رانندگی کردن در سرعت‌های زیاد ترمزهای ناگهانی را در پی دارد. چنین ترمزهایی نیرویی مضاعف روی لنت ترمز وارد می‌کند.
– به آرامی شتاب بگیرید. حرکت آهسته و پیوسته و افزایش تدریجی سرعت باعث جلوگیری از ترمزهای یکباره و ناگهانی می‌شوند، همان موردی که قاتل جان لنت ترمز شماست!
– سبک بار باشید! ماشین در ایران یک وسیله خانوادگی است و داشتن متعدد سرنشین برای آن اجتناب ناپذیر است. پس سعی کنید بار اضافه به ماشین تحمیل نکنید و از جابجایی موارد غیرضروری خودداری کنید.
شیوه تعویض لنت جلو و عقب ماشین
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که هنگام عوض کردن لنت خودرو در حرکات مکانیک متمرکز شوید تا شیوه کار او را پیدا کنید. بهرحال کارخانه‌ها معمولا طوری اتومبیل‌ها را طراحی می‌کنند که تعویض قطعات مصرفی آنها کار سختی نباشد.
در اینجا قصد داریم گام به گام و در طی چند مرحله شیوه تعویض لنت جلو و عقب ماشین را برای شما شرح دهیم. البته پیش از آن ذکر این نکته بسیار ضروری است؛ توجه داشته باشید که لنت ترمز یک قطعه بسیار مهم و حیاتی است که اشتباه در نصب آن ممکن است منجر به آسیب دیدن سیستم ترمز خودروی شما بشود.
باید بدانید که لنت‌ها به صورت مجموعه‌ای تعویض می‌شوند، یعنی چرخ‌های جلو باهم و چرخ‌های عقب هم با هم.
مرحله اول، ایمنی: خودرو را روی یک سطح صاف و بدون شیب و البته خشک پارک کنید. ترمز دستی را بکشید و پشت چرخ‌هایی که بنا نیست از جا خارج شوند، وزنه‌ای قرار دهید تا حرکت نکند. لنت‌های ترمز از مواد شیمایی و رزین ساخته شده‌اند. هنگام گرفتن ترمز پودرهایی از آن متصاعد می‌شود که سمی هستند، پس حتما از دستکش و عینک استفاده کنید.
مرحله دوم، چک کردن سطح روغن ترمز: کاپوت را باز کنید و سطح روغن ترمز را چک کنید. اگر مخزن پر بود با استفاده از وسیله‌ای مثل سرنگ اندکی از آن را خالی کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا هنگام فشار آوردن روی کالیپر ترمز، از سر ریز شدن روغن جلوگیری شود. روغن ترمز بسیار خورنده است، پس مراقب باشید اگر چند قطره از آن روی بدنه ماشین ریخت فورا آن را پاک کنید.
مرحله سوم، خودرو را بالا ببرید: ابتدا پیچ چرخ‌هایی که قرار است لنت آنها عوض شود را اندکی شل کنید. حالا وقت آن است تا با استفاده از جک، خود را از زمین جدا کرده و بالا بیاورید. وقتی خودرو در ارتفاع مناسب قرار گرفت، پیچ‌ها را کاملا باز کنید و چرخ را از جاس خود خارج کنید.
مرحله چهارم، باز کردن کالپیر: اکنون دسترسی به کالپیر ترمز میسر شده و فرآیند تعویض لنت جلو و عقب ماشین راحت شده است. در اینجا اندکی چرخاندن فرمان به چپ یا راست کار شما را راحت تر خواهد کرد. پس از باز کردن کالیپر آنرا به وسیله یک بست یا طناب به بدنه کمک فنر ببندید، دقت کنید باز ماندن کالپیر ممکن است به شلنگ ترمز آسیب بزند.
مرحله پنجم، بیرون آوردن لنت قدیمی: حالا باید بوسیله باز کردن فنرهای نگهدارنده، لنت کهنه و فرسوده را از جای خود خارج کنید. دقت کنید سطح لنت چگونه است، چرا که اگر مشکلی در دیگر نقاط سیستم ترمز وجود داشته باشد مشخص می‌شود.
مرحله ششم، تمیز کردن سطح دیسک: در مرحله پایانی بایستی سطح متحرک دیسک را بوسیله یک دستمال تمیز کنید تا گرد و غبار آن برطرف شود. اکنون لنت جدید را در جای خود نصب کنید. حالا وقت آن است که تمام مراحل قبلی را برعکس اجرا کنید.
توصیه مهم بعد از تعویض لنت جلو و عقب ماشین
حتما پس از تعویض لنت اندکی در محله خودتان حرکت کنید و لنت جدید را آزمایش کنید. اگر در حین حرکت و توقف‌ها غیرمعمولی رخ داد حتما سریعا به مکانیک مراجعه کنید.
سایا خودرو در کنار ارائه مطالب مفید و دانستی‌های ضروری درباره انواع اتومبیل، طرح‌های متنوعی برای فروش قسطی خودرو در نظر گرفته است. شما می‌توانید با مراجعه به دیگر قسمت‌های تارنمای سایاخودرو از برنامه‌های متنوعی مثل فروش اقساطی هایما s7 و دیگر خودروهای ایرانی و خارجی مطلع شوید.
جمع بندی
تعویض لنت ترمز یکی از وظایف مهم در نگهداری خودرو است. لنت‌ها عنصر اساسی در عملکرد ترمز ماشین هستند. برای تعویض لنت‌ها، ابتدا خودرو را بلند کرده و چرخ مربوطه را بردارید. سپس پین‌ها یا مهره‌های لنت قدیمی را تخلیه کنید و لنت‌های جدید را به جای آنها نصب کنید. به دقت مطمئن شوید که همه قطعات به درستی و با تعداد صحیح متصل شده‌اند. سپس چرخ را برگردانید و تنظیمات ترمز را بررسی کنید. این کار به افزایش ایمنی و کارایی ترمزها کمک می‌کند. برای اطمینان از کارکرد صحیح ترمزها، تست ترمزها را انجام دهید و در صورت نیاز تنظیمات را تنظیم کنید. تعویض منظم لنت‌های ترمز باعث افزایش عمر ترمزها و کاهش خطرات حوادث جاده‌ای می‌شود.
