سیستم خودرو شما از معمولی‌ترین تا پیچیده‌ترین، از ارزان‌ترین تا گران‌ترین ماشین، در صورتی به درستی کار می‌کند که تمامی اجزا و قطعات آن‌ها عملکرد درستی داشته باشند.
وقتی یک ماشین، چه وسیله‌ای برای حمل و نقل چه یک ماشین کاربردی صنعتی، با سوخت سر و کار داشته باشد، طبیعی است که در معرض آلودگی‌های متعددی قرار بگیرد. با وجود پیچیدگی‌های مکانیکی، حرکت درست این ماشین متکی به فیلترهاست. این فیلترها از آلاینده‌ها می‌کاهند تا سیستم بدون نقص عمل کند.
یکی از فیلترهای کاربردی در خودرو در کنار فیلتر روغن، گیربکس و سوخت، فیلتر هوا است. در این مقاله که توسط تیم تولید محتوای سایا خودرو تهیه و تنظیم شده است، قصد داریم به معرفی انواع فیلتر هوا خودرو بپردازیم.
با مطالعه و یادگیری این مطالب ضمن اینکه دانش فنی خود را درباره مکانیزم خودرو افزایش خواهید داد به یک راننده کارشناس تبدیل می‌شوید که در صورت بروز مشکل به خوبی می‌دانید چگونه باید تصمیم بگیرید و عمل کنید. با ما همراه باشید.
فیلتر هوا خودرو چیست و چه کاربردی دارد؟
در تعریف کلمه فیلتر در لغت‌نامه‌های مشهور از عبارت صافی یا پالایشگر استفاده شده است. فیلتر هوای خودرو، دقیقا چنین کارکردی دارد، یعنی این وسیله را در سیستم ورودی هوا در خودرو تعبیه می‌کنند تا از ورود آلودگی و ذرات گرد و غبار و هر آلاینده دیگری، بکاهد.
پیش از اینکه به معرفی انواع فیلتر هوا خودرو بپردازیم لازم است توضیح دهیم که وسیله، در عملکرد نهایی موتور خودرو بسیار تاثیرگذار است، به طوری که نمی‌توان تصور کرد، عوض نکردن یا دیر عوض کردن آن نقشی در نوع کارکرد ماشین شما ندارد.
چه صاحب یک ماشین ایرانی مانند سمند باشید چه کراس اوور کوپه‌ای مانند دیگنیتی سوار می‌شوید، باید بدانید که رسالت فیلتر هوا این است که در برابر ورودی هوا به داخل موتور قرار می‌گیرد تا اجزا و قطعات داخلی موتور آسیب نبینند.
به بیان دقیق‌تر باید گفت، محرک خودرو شما، موتور است. عملکرد درست موتور به انجام عملیات موفق احتراق بستگی دارد. همگی به درستی می‌دانیم که یکی از دو عنصر مورد نیاز برای تحقق احتراق، هواست، هرچه هوای بیشتر و تمیزتری وارد محفظه شود، احتراق کامل‌تر و پرقدرت‌تری را شاهد خواهیم بود و در نتیجه موتور خودرو، بهتر کار می‌کند.
معرفی انواع فیلتر هوا خودرو به این سبب حائز اهمیت است که چنانچه آلاینده‌ها وارد محفظه احتراق شوند، قدرت این فرآیند کاهش خواهد یافت.
یک اشتعال ناقص، بر عملکرد صحیح موتور تاثیر می‌گذراد و به مرور سبب نقص در اصلی‌ترین قطعه خودرو خواهد شد. انواع فیلتر هوا کمک می‌کنند تا هوای تصفیه شده از لابلای تار و پور آن‌ها عبور کند و برای احتراق مهیا شود. به کمک فیلتر، سیلندرها شاهد هیچ ذرات ناخالص و خارجی نخواهند بود.
حال که دانستیم فیلتر هوا چیست و چه کاربردی دارد، در ادامه به بررسی دیگر موارد در رابطه با این قطعه می رویم.
جنس فیلتر هوا خودرو چیست؟
در معرفی انواع فیلتر هوا خودرو باید گفت که اگرچه اکثر آن‌ها از کاغذ ساخته می‌شوند، اما این تنها متریالی نیست که برای ساخت فیلتر هوا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به طور کلی انواع کاغذ فیلتر هوا خودرو یا انواع فیلتر بر اساس جنس را می‌توان اینگونه تقسیم‌بندی کرد:
- فیلتر هوای کاغذی
- فیلتر هوای اسفنجی
- فیلتر هوای روغنی
- فیلتر هوای پنبه‌ای
حال یک به یک به صورت جداگانه به بررسی انواع فیلتر هوای خودرو می پردازیم تا شما عزیزان بتوانید به درستی برای خودروی خود بهترین فیلتر هوا را تهیه کنید.
فیلتر هوا کاغذی
اکثر ما فیلتر هوای کاغذی را در خودروهای شخصی‌مان دیده‌ایم. چه صاحب فیدلیتی باشید چه تیبا یا 206، سیستم خودرو شما برای اینکه از ورود ریزگردها به موتور جلوگیری کند، متکی به استفاده از یک کاغذ با تخلخل کنترل شده یا چین‌های هم اندازه است. در معرفی انواع فیلتر هوا خودرو و به شکل خاص درباره مواد اولیه فیلتر کاغذی باید گفت، این فیلترها از مخلوطی از الیاف چوب سخت و چوب نرم ساخته شده است. به همین دلیل به آن‌ها فیلتر سلولزی هم گفته می‌شود.
فیلتر کاغذی که شکل و شمایلی آکاردئونی دارد، دست بیش از 80 درصد از آلاینده‌ها را از موتور و قطعات داخلی آن، کوتاه می‌کند.
فیلتر هوا اسفنجی
از این فیلتر هوا در ماشین‌های مسابقه‌ای، ماشین‌های صنعتی سنگین و کامیون‌ها استفاده می‌شود. به طور کلی فیلتر اسفنجی زمانی کاربرد دارد که خودرو بیشتر در معرض گرد و غبار و آلودگی باشد.
درباره معرفی انواع فیلتر هوا خودرو و متریال تشکیل دهنده فیلتر اسفنجی باید گفت، این نوع فیلترها غالبا از پنبه مصنوعی ساخته می‌شوند و میزان جذب آلودگی آن‌ها از نوع کاغذی بیشتر است. این قطعه یکی از کاربردی‌ترین فیلتر ماشین در بین انواع فیلترهای موجود در بازار است.
فیلتر هوا روغنی
اگر متقاضی شرکت در طرح فروش اقساطی خودرو در سال جاری هستید، خیالتان راحت باشد؛ خودروهای امروزی فیلتر هوای روغنی ندارند.
در واقع می‌توان اینگونه گفت که این نوع فیلترها منقرض شده‌اند! در گذشته در برابر سیستم ورود هوا به موتور، ظرفی پر از روغن تعبیه می‌شد که ذرات و آلاینده‌ها را به خود جذب و در خود دفع می‌کرد.
ما در این بخش از مقاله معرفی انواع فیلتر هوا خودرو صرفا به فیلتر روغنی اشاره کردیم، تا اگر جایی چنین عبارتی شنیدید بدانید که خودروهای قدیمی از چنین سیستمی به عنوان پالایشگر هوای خودرو استفاده می‌کردند.
فیلتر هوا پنبه ای
این نوع از فیلترهای هوا امروزه طرفداران بسیاری دارد، یک فریم فلزی که درون آن را پارچه‌ای پنبه‌ای پوشانده است که معمولا لایه‌هایی از آن به روغن آغشته شده است. این نوع فیلترها یک بار مصرف نیستند و قابل تمیز کردن و استفاده مجدد هستند.
آنچه که جالب است و در این بخش از معرفی انواع فیلتر هوا خودرو درباره فیلترهای پنبه ای باید بدانید این است که نحوه مدیریت آلودگی در این فیلترها منحصر به فرد است.
به این ترتیب که وقتی الیاف پنبه ذرات آلودگی را جذب می کند، لایه‌ای که آغشته به روغن است، ذرات گرد و غبار و آلودگیها را از لایه‌های دیگر جدا می‌کند. بنابراین لایه کثیف شده، خود به عنوان فیلتری جدید عمل می‌کند و توان بازدارندگی را بالاتر می‌برد. به همین دلیل برخی معتقدند فیلترهای پنبه ای هرچه بیشتر بمانند و کثیف‌تر شوند، عملکرد بهتری ارائه می‌دهند.
چه زمانی باید فیلتر هوای خودرو را عوض کنیم؟
شرایط اقتصادی به گونه‌ای نیست که هر گاه اراده کردیم، صاحب یک خودرو جدید و فنی شویم! همین الان بسیاری از ما با شرکت در طرح‌های فروش اقساطی سایپا یا ایران خودرو صاحب یک خودرو شخصی شده‌ایم و برایمان مهم است تا نکاتی را رعایت کنیم که از هزینه‌های جانبی بکاهیم.
همان طور که در مقدمه هم گفته شد هدف از طرح مقاله‌ای با عنوان معرفی انواع فیلتر هوا خودرو این است که دانش فنی خود را درباره خودرو بالاتر ببریم تا درصورت بروز مشکل بدانیم باید چه کنیم و یا با انجام برخی موارد، جلوی ضرر را بگیریم.
به طور معمول، هرگاه برای تعویض روغن می‌روید، مکانیک فیلتر هوای خودرو شخصی شما را بررسی می‌کند. البته خود شما هم می‌توانید در کنار چکاب روزانه یا هفتگی، خودرو فیلتر را زیر نظر بگیرید. اگر میزان کثیف بودن فیلتر به حدی است که فکر می‌کنید باید تعویض و یا شستشو شود، حتما این کار را انجام دهید.
خودرو چند فیلتر هوا دارد؟
در معرفی انواع فیلتر هوا خودرو باید گفت، خودروهای جدید، در کنار فیلتر هوای موتور، یک فیلتر هوا برای کابین هم دارند. در ادامه کارکرد هر کدام را توضیح می‌دهیم:
فیلتر هوای کابین
همان طور که اشاره کردیم، خودروهای مدرن دارای دو فیلتر هوا هستند، به عنوان مثال شما با استفاده از شرایط فروش اقساطی شاهین، صاحب خودرویی می‌شوید که مجهز به فیلتر هوای کابین و فیلتر هوای موتور است.
کارکرد فیلتر کابین به این صورت است که آلاینده‌هایی مانند گرد و غبار را جذب می‌کند تا از طریق حفره‌های بینی وارد مجرای تنفسی شما نشود. در نتیجه کیفیت هوای داخل خودرو در حد استاندارد باقی می‌ماند.
در معرفی انواع فیلتر هوا خودرو و خاصه فیلتر هوای کابین باید به این موضوع اشاره کرد که ایجاد تهویه مطبوع، متکی به عملکرد صحیح این فیلتر است. چنانچه در داخل کابین بوی نم یا کپک زدگی حس کردید، احتمالا نیاز است تا فیلتر هوا را تعویض کنید.
از دیگر کاربردهای این فیلتر حفظ گرما و سرمای مناسب در هنگام استفاده از کولر یا بخاری است. اگر در زمستان، مه و رطوبت شیشه‌ها به سختی محو می‌شود، این را پیامی برای تعویض فیلتر هوای کابین بدانید.
فیلتر هوای موتور
درباره فیلتر هوای موتور در این مقاله مطالب زیادی ارائه شد. لازم است بدانید که همیشه تعویض این فیلتر بر اساس آنچه سازنده سفارش کرده است، پیش نمی‌رود و گاهی لازم است زودتر از موعد آن را تعویض کنید.
علائم کثیف بودن فیلتر هوای موتور خودرو چیست؟
در این بخش از معرفی انواع فیلتر هوا خودرو می‌خواهیم علائم و نشانه‌هایی را به شما معرفی کنیم که چنانچه با آن برخورد کردید، بدانید که باید فیلتر را عوض کنید یا آن را بشویید. این نشانه‌ها شامل موارد زیر هستند:
- کاهش مصرف سوخت
- روشن نشدن موتور
- نقص در شمع خودرو
- شتاب پایین
- روشن شدن چراغ چک
- خروج دود سیاه از اگزوز
- فیلتر کثیف یا بی رنگ
- صدا یا لرزش عجیب موتور
قیمت انواع فیلتر هوا خودرو
معمولا فیلترهای کاغذی و سلولزی که یکبار مصرف هم هستند، در دسته ارزان‌ترین‌ها و فیلترهای پنبه‌ای چند بار مصرف، در دسته گران‌ترین فیلترها قرار می‌گیرند.
البته به طور کلی تفاوت قیمت انواع فیلتر هوا خودرو به گونه‌ای نیست که در انتخاب نهایی تاثیر داشته باشد. معمولا مردم و مکانیک‌ها براساس نوع موتور و خودرو از خودروهای داخلی مانند دنا پلاس توربو اتومات گرفته تا خارجی به سراغ برندهایی می‌روند که شناخته‌شده‌تر و محبوب‌تر هستند.
لازم به ذکر است که انواع فیلتر هوا خودرو در بازار از 200 هزار تومان شروع می‌شود و تا 300 هزار تومان متغیر است(برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید به وبسایت دیجی کالا مراجعه کنید). اما جا دارد به معرفی انواع فیلتر هوا ماشین بر اساس محبوب‌ترین برندها نیز بپرداریم. بر این اساس باید از برندهایی مانند هیوندای، پژو، شهاب و لیفان نام برد.
چرا باید فیلتر هوا را عوض کنیم؟
فیلتری که عمر مفید آن تمام شده باشد، نمی‌تواند مانع ورود آلودگیها به موتور شود. در نتیجه با گذشت زمان فیلتر کثیف یا مسدود می‌شود و جریان هوا به محفظه احتراق محدود خواهد شد.
در این صورت شما با کاهش شتاب خودرو مواجه می‌شوید، زیرا موتور هوای کافی دریافت نمی‌کند و در نهایت عملکرد درستی نمی‌تواند ارایه کند.
اکثر تعمیرکاران معتقدند فیلتر هوای کثیف باعث می‌شود تا مصرف سوخت کاهش پیدا کند، اما بیش از همه شتاب خودرو آسیب می‌بیند.
عمر مفید فیلتر هوا خودرو چقدر است
پس از معرفی انواع فیلتر هوا خودرو اکنون وقت آن رسیده است که بدانیم دقیقا چه زمانی لازم است برای تعویض اقدام کنیم یا اساسا عمر مفید فیلتر هوا یک خودرو چقدر است.
تولیدکنندگان فیلتر هوا معمولا توصیه می‌کنند هر دو سال یکبار اقدام به تعویض فیلتر هوا کنید، اما پیشتر هم اشاره کردیم که همیشه نمی‌توان بر اساس توصیه سازندگان پیش رفت.
در واقع توصیه آنان برای رانندگانی است که از خودرو معمولا برای رفت و آمد به محل کار یا دانشگاه استفاده می‌کنند، اما ما در ایران غالبا با یک خودرو تمام نیازهای شهری، تفریحی و سفرهای دور و دراز خود را تامین می‌کنیم!
بنابراین با توجه به قیمت انواع فیلتر هوا پیشنهاد می‌کنیم حداقل سالی یک بار آن را عوض کنید تا عملکرد بهتری از موتور خودرو خود شاهد باشید.
هزینه تعویض فیلتر هوا خودرو چقدر است؟
با توجه به معرفی انواع فیلتر هوا ماشین و نوع فیلتری که برای ماشین شخصی‌تان خریداری می‌کنید، شما غالبا هزینه خرید فیلتر را می‌پردازید و مبلغ ناچیزی بابت دستمزد به مکانیک می‌دهید.
در بسیاری از موارد، تعویض فیلتر هوا خودرو همزمان با تعویض روغن است و عملا شما مبلغی بابت ستمزد تعویض فیلتر نمی‌پردازید. البته گاهی دیر تعویض کردن فیلترها باعث نقص در برخی قسمت‌های خودرو مانند شمع‌ها می‌شود که ناگزیرید هزینه تعمیر آن را بپردازید.
سوالات متداول
1- یک خودرو چند فیلتر دارد؟
هر خودرو شامل چهار فیلتر می‌شود که عبارتند از:
- فیلتر روغن
- فیلتر گیربکس
- فیلتر سوخت
- فیلتر هوا
2- هر خودرو چند فیلتر هوا دارد؟
معمولا خودروهای مدرن دو فیلتر هوا دارند که شامل موارد زیر است:
- فیلتر هوا برای موتور
- فیلتر هوا برای کابین
3- عملکرد فیلتر هوا به چه صورت است؟
همان طور که از نام فیلتر برمی‌آید، این وسیله وظیفه دارد از ورود آلودگیها و آلاینده‌ها به داخل موتور جلوگیری کند
بهترین زمان تعویض فیلتر هوا چه زمانی است
چنانچه مسافت بیش از حدی را در فضای غبار آلود نپیموده‌اید، تعویض سالیانه فیلتر هوا منطقی و ضروری به نظر می‌رسد
4- تعویض نکردن فیلتر هوا چه پیامدی دارد؟
در صورتی که به موقع برای تعویض فیلتر هوا اقدام نکنید، ممکن است دچار یکی از مشکلات زیر شوید:
- کاهش مصرف سوخت
- روشن نشدن موتور
- نقص در شمع خودرو
- شتاب پایین
- روشن شدن چراغ چک
- خروج دود سیاه از اگزوز
